-όχι βέβαια κατά την παλιά έννοια του "θανάτου" που ποτέ δεν συνέβαινε πραγματικά-απλώς ανακοίνωνε και ταυτόχρονα ευχόταν, τον τερματισμό ενός τρόπου σκέψης η ενός behavior ή μίας κοινωνικής συνθήκης (ο "θάνατος του Θεού κατά Νίτσε πχ, η ο Θάνατος της τέχνης για τους Σουρεαλιστές, Φουτουριστές). Από αυτήν την μεριά, η τέχνη δεν ήταν ποτέ τόσο ζωντανή από ότι είναι σήμερα.. Έχει όμως τελειώσει - η Τεχνη- σαν έννοια, δηλαδη σαν "ανθρώπινη δραστηριότητα ή δημιουργία που είναι σημαντική εξαιτίας της έλξης που προκαλεί στις ανθρώπινες αισθήσεις, διεγείροντας τον νου ή και το συναίσθημα" - (Ελληνική WIKIPEDIA ). Φτάσαμε στο τέλος της Τεχνης, ακριβώς χάρη στα "internets" (Computer networks but also offline realities that are determined by the existence of Computer networks), γιατί τώρα παρόμοια δραστηριότητα δεν είναι μόνο "ανθρωπινη" και ούτε μόνο τις "ανθρώπινες αισθησεις" προκαλεί...

Αυτό μάλιστα -το τελικό τέλος της Τεχνης- έγινε τώρα τελευταία, τα δύο η τρία χρόνια που πέρασαν, ίσως ακόμη και φέτος.. Μην μου ζητήσετε να το δικαιολογησω αυτό, μπορεί να κάνω λάθος αλλά νομίζω ότι είναι έτσι. Σήμερα πάντως, μπορούμε επιτέλους να απαντησουμε στη ερώτηση "Τι είναι τέχνη" χωρίς το (βολικό για όλους εκτός από την κοινωνία) μπέρδεμα που γιά τόσα πολλά χρόνια - από την εποχή της Αναγέννησης- επικρατούσε: Τέχνη είναι Memory (similar to "computer memory": "stored information that can be put to use". Kατά την Ελληνική Wikipedia, "δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται από τον επεξεργαστή για κάποια χρονική περίοδο". Ο "επεξεργαστής" είναι πιά αρκετά διαφορετικά όντα: ο καλλιτέχνης, αυτός που κοιτάζει το έργο, το ίδιο το διαδίκτυο επίσης (γιατί τα διαδίκτυα και βλέπουν και κάνουν τέχνη σήμερα με τον δικό τους τρόπο).

Σε τι διαφέρει όμως η Μέμορυ (χρησιμοποιώ εδώ μια αγγλική λέξη που ίσως πρέπει να αρχίσουμε να γράφουμε στα Ελληνικά για να διαχωριστεί από την λέξη "μνήμη" που είμαι κάτι άλλο) από το έργο τέχνης του χτες? Νομίζω στα εξής:

1. Τα Μέμορυ που σημερα αντικατεστησαν τα εργο τεχνης, είναι πράγματα η εικονες εντελώς ανεξάρτητα από την αισθητική.. Τα έργα τέχνης είχαν επίσης ξεκινήσει από την εποχή του Dada να είναι ανεξάρτητα αλλά τα Μέμορυ είναι πραγματικά ελεύθερα γιατί η αισθητική τους μπορεί και αλλάζει σήμερα ανάλογα το που βρίσκονται μια και μπορούν να υπάρχουν σε διαφορετικα versions (για παράδειγμα, ένας πίνακας στο instagram ).

2. Τα Μέμορυ είναι πια έργο όλων γιατί ο καθένας μπορεί εύκολα να το ξανάδημιουργήσει, και να τα κάνει δικά του με τον τρόπο που θέλει και μπορεί.

3. Το πιο σημαντικό, το έργο τέχνης μπορεί να υπάρξει ΜΟΝΟ με την αναγνώριση και την συγκατάβαση της κοινότητας: αν τα έργα του Van Gogh δεν ενδιέφεραν κανέναν, δεν θα υπήρχαν. Σήμερα και κανένας να μην νοιάζεται για τα έργα σου, όλοι αναγκάζονται και τα βλέπουν χάρη στα Social Media. Και όχι μόνο τα βλέπουν αλλά και τα κινούν!! Αυτό το τελευταίο, διάλυσε την δύναμη των γκαλερί/εκθέσεων/Μουσείων κλπ. Υπάρχουν βέβαια όλα αυτά σήμερα και μάλιστα υπάρχουν πολύ ηχηρά αλλά στη πραγματικότητα καθόλου δεν επηρεάζουν την ροή των εξελίξεων..

Όσο για το "χρόνο", το μεγαλύτερο πρόβλημα του σύγχρονου ανθρώπου - αυτό που μέχρι χθες θεωρούσαμε Τέχνη και που σήμερα γνωρίζουμε οτι είναι Μέμορυ, μπορεί για πρώτη φορά στην ιστορία του πολιτισμού να βοηθήσει να γίνει κάτι εξαιρετικο, κατι που μέχρι τώρα το έκαναν (υποτίθεται) μόνο οι διάφοροι "spiritual" guru: Να καταφέρουμε να φτιάξουμε δηλαδή Έξτρα Χρόνο! Πως γίνεται αυτό και τι χρειάζεται? Ας δούμε το δεύτερο πρώτα, δηλαδή το τι χρειάζεται.. Χρειαζόμαστε έξτρα χρόνο για να κάνουμε αυτά που δεν θα μπορούσαν να γίνουν ούτε ακόμη και να είχαμε όσο χρόνο θέλουμε στην διάθεση μας.. Ούτε ακόμα και χρησιμοποιώντας αυτό που ο Derrida ονομάζει "The Rest of Time".. Και αυτό επίσης, μην με ρωτάτε να εξηγήσω: είναι μία καινούργια ιδέα για μένα και ακόμα δεν την καταλαβαίνω πολύ.. Όσο για το πρώτο ερώτημα - πως γίνεται να κάνουμε έξτρα χρόνο χρησιμοποιώντας Μέμορυ, δεν έχω την παραμικρή ιδέα και ούτε έχει σημασία: όπως ακριβώς γίνεται με κάθε πράγμα , αφού το κάνεις, μαθαίνεις πως τα κατάφερες.

Miltos Manetas, 2017.